Spastik Çocuk Ne Demek, Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi Hakkında Kapsamlı Bilgi

Spastik Çocuk Ne Demek?

Kelime anlamı kasılı demek olan spastik, vücudun bazı uzuvlarının kasılı olması çocuğun genel beyin hasarını tanımlamak için kullanılmaktadır. Spastik çocuk, doğumda beyin hasarı geçirmiş çocuk ya da serebral palsi hastası çocuk demektir.

Doğum sonrası çocuğun beyninde meydana gelen hasarlar beynin normal gelişmesini engelleyerek uzuvlarda kasılmalara yol açar ve bu durumda olan çocuklara da spastik çocuk denilmektedir. Uzuvlarda kasılmalara yol açan beyin hasarı da serebral palsi olarak adlandırılır. O yüzden hastalığı uzuvlardaki kasılmalarla değil de beyindeki hasar olan serebral palsi ile tanımlamak daha doğru bir yaklaşımdır.
 

Serebral Palsi (Çocuk Felci) Neden Olur?

Serebral Palsi (çocuk felci) bir beyin felci hastalığıdır. Doğum öncesi, doğum sırasında ya da doğumdan sonra beynin felç dolayısıyla hasar görmesi sonucu gelişimini tamamlamaması kaynaklanan ve fiziksel engele neden olan kalıcı bir hastalıktır.

Hastalık çocuğun büyümesiyle beraber ilerleme göstermez ancak çocuğunun gelişimini engeller. Serabral palsi’nin meydana geldiği yer ve hastalığın şiddetine göre çocuktan çocuğa değişen farklı tablolar sergiler.


 

Spastik Çocuk Nedenleri Nelerdir?

Spastik çocuk, doğum öncesi, doğum sırasında ya da doğumdan sonra beynin felç dolayısıyla hasar görmesi sonucu gelişimini tamamlamaması kaynaklanan ve fiziksel engele neden olan kalıcı bir hastalıktır. Bunun dışında prematüre doğan çocuklar da risk altındadır ayrıca aynı şekilde düşük doğum kilosu da hastalık için risk taşımaktadır.

Hamilelik sırasında bebeğin anne karnında oksijensiz kalması ya da doğum sırasında herhangi bir nedenden dolayı bebeğin oksijensiz kalması da serebral palsi için risk nedenleri arasındadır. Özellikle hamilelik dönemi bu konuda oldukça önemlidir.

Annenin kullandığı ilaçlar, ilaçların yan etkileri, alkol, sigara, uyuşturucu kullanması, kötü yaşam koşulları, stres halinde bir hamilelik geçirmesi ya da karnına şiddetli darbe alması nedenler arasındadır. Spastik çocuk nedenleri arasında diğer etkenler şöyledir:
 

• Kanın pıhtılaşma problemleri
• Prematüre doğum
• Doğum kilosunun düşük olması
• Anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığı
• Gebelikte bebeğin oksijensiz kalması
• Doğumda bebeğin oksijensiz kalması
• Beyin kanamaları
• Hamilelik döneminde bakteriyel ve viral enfeksiyonlar
• Hamilelik döneminde uyuşturucu kullanmak
• Hamilelik döneminde alkol ve sigara kullanmak
• Hamilelik dönemi aşırı psikolojik sorunlar
• Hamilelik döneminde karın bölgesine alınan şiddetli darbeler

Spastik Çocuk Belirtileri Nelerdir?

Spastik çocuk belirtileri hakkında bilgi edinmek isteyenler için bu kaynak, kas sertliği, koordinasyon zorlukları ve diğer işaretlerin bir listesini sunmaktadır. Spastik çocuk durumu, sinir sistemi ve kas koordinasyonunda bozukluklarla karakterizedir.

• Bebeğin hareketlerinde kısıtlılık
• Reflekslerinde duyarsızlık
• Ağzından salya akması
• İstemsiz kol, bacak ve ellerde titreme
• Anlamsız yüz mimikleri
• Konuşmada zorluk
• Nefes almada zorluk
• Yutkunma zorluğu
• Dengeyi sağlayamama
• Başı öne arkaya sallama
• Yürürken adımlarını yüksek atma ve yere sert basma
• Vücudu kontrol edememe
• Vücudun bazı yerlerinde kas zayıflığı
• Eklemlerde bozukluk
• Oturmada zorluk
• Desteksiz oturamama
• Herhangi bir nesneyi tutamama
• Nesneleri kavrayamama
• Yemeği ağzına götürememe

 

Spastik Çocuk Tanısı Nasıl Konur?

Hastalığın kesin tanısının yapılabilmesi için beyin MR’ı gerekmektedir. Bunun dışında spastik çocuk tanısında kullanılan yöntemler şöyledir:
 

• Röntgen
• Nörolojik muayene
• Besleme çalışmaları
• Yürüyüş incelemeleri
• EEG
• Kan testleri
• MRG
• BT
• Genetik testler
• Metabolik testler

 

Spastik Çocuk Tedavisi Nasıldır?

Spastik çocuk tedavisi öncelikle fizyoterapi şeklindedir. Hastalığın hafif şiddette olması halinde fizik tedavi uygulanmaktadır. Fizik tedavi düzenli yapıldığında hasara uğrayan kaslar üzerinde etkili sonuçlar görülmektedir. Hastanın hafif şiddette hasarı için fizik tedavi yeterli olabilmektedir.

Ancak fizik tedavi ile düzelme göstermeyecek hastalar için ameliyat gündeme gelebilir. Erken tanı hastalığın tedavisi için önemlidir. Riskli bir hamilelik dönemi geçirilmiş olması ya da serebral palsinin ortaya çıkması için şartlar da söz konusu ise doğum sonrası bebeğin hareketleri takibe alınmalıdır.

Bebeğin beynindeki hücreler felç nedeniyle hasara uğramışsa erken tedavi yapılarak ölen hücrelerin çevresindeki hücrelere onların görevleri öğretilerek bebeğin daha az hasarla hayatını sürdürmesi sağlanabilir. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için erken tanının yapılmış olması gerekir. Özellikle erken doğumlarda bebeğin beyin kanaması geçirmesi büyük risktir.

Serebral palsi hastalarının beyinlerinin kendi kendini iyileştirme şansları bulunmamaktadır. Aileler için böyle bir çocuğu büyütmek zor bir süreçtir. Aileler çocukları için tedavi yöntemleri ararken bazı alternatif kaynaklara da yönelmek isteyebilirler.

Henüz etkinliği üzerinde kesinlik olmasa da bunlardan biri oksijen tedavisidir. Normal oksijen basıncından daha yüksek bir basınçla oksijen solutularak uygulanan bir tedavi yöntemidir Hiperbarik oksijen tedavisi. Yaklaşık 70 yıl önce uygulanmaya başlanmıştır ve o tarihten beri ülkemizde de bu tedavi yöntemi kullanılmaktadır.
Oksijenin normal basıncı, şu an solumakta olduğumuz basınçtır.

Tedavide uygulanan basınç ise normal basıncın iki ya da iki buçuk kat artırılmasıdır. Ayrıca soluduğumuz hava içerisindeki oksijen miktarı %20 civarındayken, tedavi sırasında uygulanan miktar %100’dür. Bu uygulama ile yani solutulan bu tedavi yönteminde kandaki oksijen konsantrasyonu böylece beş kata kadar çıkarılmaktadır. Bu yöntemle birtakım hastalıkların tedavilerinde oldukça başarı elde edilmektedir.